Milyarya

Milyarya ekrin ter bezlerinin, sıcak, nemli hava veya yüksek ateşe bağlı aşırı terleme sonuncunda tıkanmasıyla oluşan bir hastalıktır. Tıkanma nedeniyle normal ter sekresyonu olamaz ve oluşan basınç nedeniyle ter bezi rupture olur. Çevre dokuya ter geçişi ile lezyonlar ortaya çıkar. Halk arasında bu durum “isilik” olarak da bilinmektedir.

Milyaryanın etkin sistemik tedavisi olmayıp terlemenin önüne geçilmesi ve nemsiz soğuk ortam önerilmesi genellikle yeterli olmaktadır. Kızarıklık ve kaşıntının yoğun olduğu olgularda anti-inflamatuar losyonlar ve steroidli losyonlar kullanılabilir.

Hiperhidroz (Aşırı Terleme)

Fazla ter üretilmesi ve buna bağlı hastada oluşan yakınma hiperhidroz olarak tanımlanır. Ekrin ter bezlerinin salgısı kişisel, bölgesel ve zamansal farklılıklar gösterir. Termoregülatuar terlemede yüz ve üst gövdede ağırlıklı olmak üzere tüm vücutta terleme görülürken mental (emosyonel) terlemede genel terleme yanı sıra belirgin olarak avuç içleri ve ayak tabanlarında terleme olur. Bazı besinlerin etkisiyle başlayan gustatuar uyarı ise dudak üstleri ve burunda, alında terlemeyle sonuçlanır.

Hiperhidroz 4 alt başlıkta incelenmektedir:

• Jeneralize hiperhidroz:Tüm vücutta terleme şikayetiyle birlikte olan durumlardır.
  • Ateşli enfeksiyon hastalıkları
  • Diyabet, hipertiroidi, hipoglisemi….
  • Tüberküloz, malarya, bruselloz….
  • Menapoz
  Vb.
• Emosyonel hiperhidroz (avuçiçi-ayak tabanı ve yüzde terleme): Emosyonel ya da mental aktivite, özellikle avuç içleri, ayak tabanları, koltukaltı bölge, kasık ve yüzde terlemeyi arttırmaktadır. Aşırı terleme nedeniyle dermatoloji polikliniklerine başvuran hastaların çoğu bu alt grupta yer almaktadır ve daha çok avuç içi, ayak tabanı ve koltuk altı terlemesinden yakınırlar. Yakınmalar sürekli ve dönemsel artışlar şeklinde olabilir. Özellikle ellerde aşırı terleme kişinin günlük hayatını etkileyecek boyutlara ulaşabilir.
• Gustatuar hiperhidroz: Sıklıkla acı baharatlarla gözlenir. İdiopatik (herhangi bir özel neden olmaksızın) olabileceği gibi en çok baş boyun sempatik sinir hasarları olmak üzere otonomik sinir sistemini tutan patolojik durumlarda da gözlenebilir.
• Lokalize ve asimetrik hiperhidroz: Tek bir bölgede veya vücudun bir yarısında terlemeyle gitmektedir. Bu durumda aşırı terleme sempatik yolağı etkileyen santral sinir sistemi ya da periferal sinir nörolojik lezyonu veya akson refleksiyle oluşmaktadır.

Tedavi

Hiperhidroz tedavisinde topikal tedaviler (alüminyum tuzları), botilinum toksin enjeksiyonları, iyontoforez, sistemik tedaviler (diltiazem, oksibutinin, klonazepam, amitriptilin..) ve sempatektomi yer almaktadır.