Güneşe maruz kalan bölgelerde sıklıkla baş ve boyunda görülür ve özellikle kulak, dudak ve eller ile kolların arka yüzünde gelişme eğilimindedir. Bazal hücreli karsinoma benzeyebilir ancak daha kabarık ve kabukludurlar. Kanayan, büyüyen, görünümü değişen lezyonlar ve tam iyileşmeyen yaralar şeklinde belirti gösterebilir. Sert kabarıklık veya bazen siğil görünümünde olabilir. Skuamöz hücreli kanserler tedavi edilmezse alt dokulara geçebilir ve derin yaralara dönüşerek dokulara hasar verebilir. Olguların az bir kısmında da lenf nodlarına ve diğer uzak organlara yayılabilir ve ölümle sonuçlanabilir.

Risk Faktörleri Nelerdir?

En önemli risk faktörü zararlı güneş ışınlardır. Güneşten en çok etkilenenlerin başında çocuklar gelir. Özellikle çocukluğunda çil öyküsü olan ya da sık veya şiddetli güneşe maruz kalan çocuklarda, erişkin çağda deri kanseri gelişme riski daha fazladır. Yaşlılarda daha sık görülür ancak inşaat işçileri, çiftçiler gibi açık havada çalışanlar, yaz tatillerinde uzun süre güneş banyoları ve solaryuma gidenlerde de genç olmasına rağmen risk fazladır. Açık tenli, yoğun çilli ve güneş sonrası bronzlaşamayıp kızarma eğilimi olan kişilerde daha sık görülür. Radyasyon hasarı olan deri bölgeleri, kronik yaralar, yanık alanları da riskli bölgelerdir. Ailesinde veya kendinde deri kanseri öyküsü bulunan kişilerde de risk daha fazladır. Bağışıklık sistemi zayıflamış olanlar; organ nakli yapılmış kişiler; güneşe karşı duyarlılık gösteren kalıtsal hastalığı olanlarda deri kanseri gelişme riski daha çoktur.

Melanom dışı deri kanserlerinden ne zaman şüphenelim?

Erken tanı kesin tedavinin ilk ve en önemli adımıdır. Derideki görülebilen bazı değişiklikler kanser açısından uyarıcı olabilir. Deri üzerinde zaman zaman açılıp kapanan bir yara ya da kabarıklık deri kanseri belirtisi olabilir. Buna kaşınma, akıntı, kanama ve kabuklanma eşlik edebilir. Derideki bir kabartı veya lekenin büyümesi, şeklinde ya da renginde değişiklik olması durumunda veya iyileşmeyen yaralarda dermatoloğa muayene olmalıdır.

Melanom dışı deri kanserlerinde tedavide neler uygulanır?

Deri kanserlerinde birinci tedavi seçeneği cerrahi tedavi yani kanserli kısmın ameliyat ile çıkarılmasıdır. Kanser cerrahisinde birinci amaç kanserli kısımların tamamının çıkarılabilmesidir. Bunun yanında; elektrokoterizasyon ve küretaj, kriyoterapi, fotodinamik tedavi, topikal kremler (İmiquimod, 5-florourasil gibi) de kullanılabilir. Eğer cerrahi olarak çıkarılabilmesi mümkün olmayacak kadar genişlemiş ya da kontrol edilemeyecek şekilde diğer bölgelere ya da organlara yayılım olmuşsa, radyoterapi (ışın tedavisi) ve kemoterapi (ilaç tedavisi) gibi diğer yöntemlere başvurulur. Tedavide en önemli noktanın, hekimle uyumlu olup, verilen önerilere uymak olduğu unutulmamalıdır.